ವಾಹಿನಿಗಳಲ್ಲಿ Dance ಕರ್ನಾಟಕ Dance ಎಂದೋ, Dance ಮೇನಿಯಾ ಎಂದೋ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಇರುವುದೆಲ್ಲವ ಬಿಟ್ಟು ಇರದ ಹೊಸವುಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದೇ ಕೊಳಕು ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ಗರಿಮೆಯಲ್ಲವೇ! ಇದೋ ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ನರ್ತನಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದ ನೂತನ Dance ಮಾದರಿಗಳು:
ಬರತ್ತಾ ನಾಟ್ಯ: ನೂರು ವರ್ಷ ಸಮೀಪಿಸಿದ ಅಜ್ಜನ ತಲೆಯಂತೆ ಸರ್ಕಾರ ಅಲುಗಾಡುತ್ತಿದೆ. ಉಚ್ಛ್ವಾಸ-ನಿಶ್ವಾಸಕ್ಕೆ ಅವಸ್ಥೆ ಪಡುವುದು ಅಜ್ಜನಿಗಾದರೆ ವಿಶ್ವಾಸಕ್ಕೆ ಅವಸ್ಥೆ ಪಡುವುದು ಸರ್ಕಾರದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದೆ. ಇಂತಹ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ‘ಹೊರಹೋಗಿರುವ ಶಾಸಕರ ಬೆಂಬಲ ಬರತ್ತಾ ಇಲ್ಲವಾ?’ ಎಂದು ಅನುಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕೈ ಅಡ್ಡ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ‘ಚೆಲ್ವ ಕೃಷ್ಣನ ಎಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಿರಿ’ ಎನ್ನುವಾಗ ಅತ್ತಿತ್ತ ಹುಡುಕಾಡುವ ನೃತ್ಯದ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಮಾಡುವ ನಾಟ್ಯವೇ ಬರತ್ತಾ ನಾಟ್ಯ.
ಭರ್ತಿ ನಾಟ್ಯ: ಬೆಂಬಲಕ್ಕೆ ಬರುವುದಕ್ಕೆ ‘ಕಂಡೀಷನ್ಸ್ ಅಪ್ಲೈ’ ಅಂದಾಗ, ‘ಓಕೆ, ವಿ ವಿಲ್ ಸಪ್ಲೈ’ ಎನ್ನುತ್ತಾ ಅವರು ಕೇಳಿದುದನ್ನೆಲ್ಲ, ‘ಬತ್ತ ರಾಗಿ ಕೊಯ್ಲಿಗೆ ಬಂತು (ವಿರಾಟ್ ಕೊಯ್ಲಿಗೆ ಅಲ್ಲ!) ಕೊಯ್ದ ಬೆಳೆಯು ಕಣಕ್ಕೆ ಬಂತು’ ಎನ್ನುತ್ತಾ ಕಣವನ್ನು ತುಂಬುವುದನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಸಪ್ಲೈ ಮಾಡಿದುದನ್ನು ತೋರಿಸುವ Dance ರೀತಿಯೇ ಭರ್ತಿ Dance.
ಬಾ ಇತ್ತ ನಾಟ್ಯ: ಅತ್ತ ಸತ್ಯಭಾಮೆ, ಇತ್ತ ರುಕ್ಮಿಣಿ. ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣ. ‘ನೀಲ ಮೇಘ ಶ್ಯಾಮ, ನಿತ್ಯಾನಂದ ಧಾಮ ರುಕ್ಮಿಣಿಗಾಗಿ’ ಎಂದು ರುಕ್ಮಿಣಿ ಹಾಡಿದಂತೆ ಸಿಂಗಲ್ ಪಾರ್ಟಿಯೂ, ‘ನೀಲ ಮೇಘ ಶ್ಯಾಮ, ನಿತ್ಯಾನಂದ ಧಾಮ ಇಬ್ಬರಿಗಾಗಿ, ಎಂದೂ ಇಬ್ಬರಿಗಾಗಿ’ ಎಂದು ಸತ್ಯಭಾಮೆ ಹಾಡುವಂತೆ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಪಾರ್ಟಿಯೂ ವಿಕಾರವಿಕಾರವಾಗಿ ಹಾಡುತ್ತಾ ‘ಅತೃಪ್ತ’ರನ್ನು ‘ಇತ್ತ ಬಾ’, ‘ಇತ್ತ ಬಾ’ ಎಂದು ಕೈ ಹಿಡಿದು ಸೆಳೆಯುವ ವಿಶೇಷ ‘ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ’ ನೃತ್ಯವೇ ‘ಬಾ ಇತ್ತ ನಾಟ್ಯ’.
ಬೈಲಾಟ: ಇದು ಯಕ್ಷಗಾನದ ಬಯಲಾಟಕ್ಕಿಂತ ಬಹಳ ಭಿನ್ನವಾದ ಮಾದರಿ. ಪುರಾತನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಯಾರೋ ಮಾಡಿದ ತಪ್ಪನ್ನು ಇಂದು ಜ್ಞಾಪಿಸಿಕೊಂಡು ಎಂದೋ ಸತ್ತು, ಗೋರಿಯಲ್ಲಿ ಮೂಳೆಗಳೂ ಮಣ್ಣಾಗಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಹಿಡಿದು ಇನ್ನೂ ಗರ್ಭದಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ವಂಶದ ಕುಡಿಯವರೆಗೆ ಅಮೆರಿಕನ್ನರಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದ ಬೈಗುಳಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಗುಡ್ ಓಲ್ಡ್ ಗ್ರಾಮ್ಯ ಬೈಗುಳಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು ಬೈಯುತ್ತಾ, ಲಲಾಟವನ್ನು ಘಟ್ಟಿಸಿಕೊಂಡು ವಿಲವಿಲನೆ ಒದ್ದಾಡುತ್ತಾ ಟಿವಿಗಳಿಗೆ ಅಪರಿಮಿತ ‘ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ನ್ಯೂಸ್’ ಕೊಡಲು ಉದ್ಯುಕ್ತವಾಗುವ ಪರಿಯೇ ಬೈಲಾಟ. ಇದರ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಭೇದವೂ ಇದೆ. ಅದನ್ನು ಬೈಲೂಟಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಆ ನಾಟ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಬೈದೂ ಬೈದೂ, ಬೈಗುಳ ನಿಲ್ಲಿಸೆಂದರೆ ಇಂತಿಷ್ಟು ಹಣ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ‘ಖೂಳ ನಾ ಬಂದಿರುವೆ; ಬಾಗಿಲಲಿ ನಿಂದಿರುವೆ; ಲೂಟಿ ಮುಕ್ತದಿ ನೀಡಿ ಮರೆಯಾಗು ಗುರುವೆ’ ಎಂದು ಹೆದರಿಸುವ ‘ರಕ್ಕಸಭಂಗಿ’ಯ ನೃತ್ಯವೇ ಬೈಲೂಟಿ.
ಥೂಛೀಪುಡಿ ನೃತ್ಯ: ಕುಶೀಲವ ಎಂದರೆ ‘ಪಯಣಿಸುವ ಕವಿ, ನಾಟ್ಯಗಾರ’ ಎಂದರ್ಥ. ಕುಶೀಲವ ಪುರ ಎಂಬುದು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಒಂದು ಹಳ್ಳಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅದು ಜನರ ನಾಲಿಗೆಗೆ ಬಿದ್ದು ಕುಚೀಲವಪುರ ಆಗಿ, ಕುಚೀಲಪುರದಲ್ಲಿಯೇ ಉಗಮವಾದ ನೃತ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಕುಚೀಲಪುರ ಡ್ಯಾನ್ಸ್.... ಕುಚೀಪುರ ಡ್ಯಾನ್ಸ್.... ಕುಚೀಪುಡಿ ಡ್ಯಾನ್ಸ್ ಎಂದು ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಬದಲಾಯಿತು. ಇದರ ಕ್ರಮದಂತೆಯೇ ಮೊದಲು ವಿವಿಧ ಪಾತ್ರಗಳ (ಇಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಗಳ) ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿ, ನಂತರ ಆ ಪಾತ್ರಗಳ ‘ಗುಣಗಾನ’ ಮಾಡಿ ಆದಮೇಲೆ, ಆ ಪಾತ್ರಗಳೇ ತಮ್ಮ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ವಿಷದವಾಗಿ ಮಂಡಿಸುವ ನೃತ್ಯವೇ ಕುಚಿಪುಡಿಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕುಲಗೆಟ್ಟ ಮತ್ತು ಎಂದಿಗೂ ಆಡಬಾರದ, ಹಾಗೂ ಅದೇ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಆಡುವ, ನೃತ್ಯವೇ ಥೂಛೀಪುಡಿ ನೃತ್ಯ. ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಪಕ್ಷದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಮೊದಲು ತೋರಿಸಿ, ಅವನ ಹಗರಣಗಳನ್ನು ವಿವರವಾಗಿ ಮಂಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯೇ ಬಂದು ‘ಹಗರಣ ಆದುದು ನನ್ನಿಂದಲ್ಲ...’ ಎಂದು ಆರಂಭಿಸಿ, ‘ನಾನೊಬ್ನೇನಾ ತಿಂದಿರೋದೂ... ಆಪೊಸಿಷನ್‍ನವರೂ ಶಾ‘ಮೀಲ್’ ಆಗಿ ತಿಂದಿಲ್ವಾ...’ ಎನ್ನುವ ಮಟ್ಟ ತಲುಪುವವರೆಗೆ ವಿವಿಧ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿ, ಗುಟ್ಕಾ ಪ್ರಿಯರು ಬೀದಿಯಲ್ಲಿ ಹೋಗುವಾಗ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಉಗಿಯುವಂತೆ ಥೂ ಎನ್ನುತ್ತಾ, ಮಾಸ್ಟರ್ ಹಿರಣ್ಣಯ್ಯನವರಿಗೆ ರಾಜಕಾರಣಿಯ ಚಿತ್ರವನ್ನು ತೋರಿಸಿದರೆ ಅವರ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಮೂಡುತ್ತಿದ್ದ ‘ಛೀ’ತ್ವವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾ ಪುಡಿ ಪುಢಾರಿಗಳು ಮಾಡುವ ನೃತ್ಯವೇ ಥೂಛೀಪುಡಿ ನೃತ್ಯ.
ಕಟ್ತಕ್ಕೊಳಿ Dance: ಇದು ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮುನ್ನ, ಚುನಾವಣೆ ನಡೆದು ಅತಂತ್ರ ಸ್ಥಿತಿ ಉಂಟಾದಾಗ ಮತ್ತು ಶಾಸಕರು ರೆಸಾರ್ಟ್‍ಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿದಾಗ ಆಡುವ ವಿಶೇಷ ನೃತ್ಯರೂಪಕ. ಮುಂಚೆ ರೆಸಾರ್ಟಿನ ಬಾಗಿಲಿನಿಂದ ‘ಅತೃಪ್ತರು’ ಇರುವ ರೂಮಿನವರೆಗೆ ವಿವಿಧ ಪಕ್ಷಗಳವರು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಸೂಟ್ ಕೇಸ್ ಹಿಡಿದು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಹೆಜ್ಜೆಗಳನ್ನು ಹಾಕುತ್ತಾ ‘ನಿನಗಾಗಿಯೇ... ಈ ಸೂಟ್ಕೇಸೂ ಊಊ.... ಈ ಬ್ರೀಫ್‍ಕೇಸೂ ಊಊ.... ಬಾಗಿಲ್ತೆಗಿ ಚೆನ್ನ; ಮರೆಯದೆ ಇನ್ನ.... ಬಾ ನನ್ ಪಕ್ಷಕೆ’ ಎಂದು ಹಾಡುವ ಪರಿ. ಇದರ ಮೂಲ ಹೆಸರು ‘ಕಟ್ಟು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ’ ಎಂದು ಇದ್ದದ್ದು, ‘ನಿಂಬೆಹಣ್ಣು ಮಂತ್ರಿ’ ಎಂದೇ ಫೇಮಸ್ ಆದ ಬಂದರಣ್ಣ ಎಂಬುವರ ಕನ್ನಡದ ಹುಚ್ಛಾರದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ‘ಕಟ್ತಕ್ಕೊಳಿ’ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿತೆಂದು ಮೂರು ದಿನಗಳಿಂದ ಬರುತ್ತಿರುವ ‘ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ನ್ಯೂಸ್’ ಹೇಳಿದೆ.
ಮೋಸಿನಿಯಾಟ್ಟಮ್: ‘ನಾನೂ ನೀನೂ ಜೋಡಿ; ಜೀವನ ಎತ್ತಿನ ಗಾಡಿ’ ಎಂದು ಆರಂಭಿಸಿ, ‘ನೀನೆಲ್ಲೋ ನಾನಲ್ಲೇ... ಈ ಜೀವ ನಿನ್ನಲ್ಲೇ’ ಎನ್ನುವವರೆಗೆ ಡ್ಯುಯೆಟ್ ಹಾಡುತ್ತಾ, ಛಕ್ಕನೆ ಟ್ಯೂನ್ ಬದಲಿಸಿ ‘ಹೃದಯ ಸಮುದ್ರ ಕಲಕಿ ಹತ್ತಿದೆ ರೋಷದ ಬೆಂಕಿ’ ಎನ್ನುತ್ತಾ ದೂರ ಸರಿದು, ಜೊತೆಗಾರ ಬಳಿ ಬರಲು ಯತ್ನಿಸಿದಾಗ ‘ದೂರ ದೂರ ಅಲ್ಲೆ ನಿಲ್ಲು ಕ್ರೂರ ದೆವ್ವವೆ’ ಎನ್ನುತ್ತಾ ‘ಮೋಸಗೋಪುರ’ ಎಂದು ಬೋರ್ಡ್ ಇರುವತ್ತ ಸಾಗಿ, ಆ ಗೋಪುರಕ್ಕಿರುವ ಮೋಸದ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳನ್ನು ಕುಣಿಕುಣಿಯುತ್ತಲೇ ಸಾಗುವ ವಿಶೇಷ ರುದ್ರ ನೃತ್ಯವೇ ಮೋಸಿನಿಯಾಟ್ಟಮ್. ಇದನ್ನು ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಡೆವಿಲ್ ದೌಡ್ ಎಂಬುವರು ಪರಿಚಯಿಸಿದರಂತೆ.
ಲಕ್ಷಗಾನ Dance: ‘ರುಚಿಗೆ ತಕ್ಕಷ್ಟು ಉಪ್ಪು’ ಎನ್ನುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ‘ಸಮಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಷ್ಟು ವಿಕ್ಸು’ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಲೇಪಿಸಿಕೊಂಡು, ದೂರದೂರದವರೆಗೆ ಕೇಳಿಸುವಂತೆ ಸತ್ತವರ ಮನೆಯ ಮುಂದಿನ ತಮಿಳು ಬ್ಯಾಂಡಿನವರನ್ನೂ ಮೀರಿಸುವಂತೆ ವಿಕವಿಕಾರವಾಗಿ ರೋದಿಸುತ್ತಾ ಹ್ಯಾಲೋಯಿನ್ ಡೇ ಡ್ಯಾನ್ಸ್ ಇವರ ನೃತ್ಯದ ಮುಂದೆ ಸೌಮ್ಯ ನೃತ್ಯದಂತೆ ತೋರುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕುಣಿಯುವ ನೃತ್ಯವೇ ಲಕ್ಷಗಾನ ಡ್ಯಾನ್ಸ್. ಇದನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲು ಹಣ ಕೊಡಬೇಕಾಗಿಲ್ಲವಾಗಿದ್ದು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಲಕ್ಷ ಲಕ್ಷ ಸುರಿಯಬೇಕಾದುದೇ ಈ ನೃತ್ಯದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ.
ಹಣಪದ ನೃತ್ಯ: ‘ಹಣದಲ್ಲಿ ಕೀಳ್ಯಾವುದೋ ಹುಚ್ಚಪ್ಪ; ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಯಾವುದೋ; ಕೋಟಿ ಲೂಟಿಯ ಮಾಡೋ ಪಕ್ಷಗ್ಳೆ ಇಲ್ಲೆಲ್ಲ ಕೀಳ್ಯಾವುದ್ಮೇಲ್ಯಾವುದೋ; ಹೋಯ್! ಕೀಳೋದೇ ಮೇಲೆಂಬ್ವುದೋ; ದೈಯ್ಯ ಕುತ್ತಾ ಗಿಡಿಗಿಡಿ ದೈಯ್ಯ ಕುತ್ತಾ; ಹಾ ಕಿತ್ತಿರಿ; ಸರಿ ಕಿತ್ತಿರಿ; ಕಿತ್ತಿರಿ ಕಿತ್ತಿರಿ ಕಿತ್ತಿರಿ ಕಿತ್ತಿರಿ’ ಎನ್ನುತ್ತಾ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಎಂಬ ಗೊಂಬೆಯನ್ನು ಗೋರಿಗೆ ಎಳೆಯುತ್ತಾ ಸ್ಮಶಾನಸದೃಶವಾದ ಭೂತದ ಕುಣಿತವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಪರಿಯೇ ಹಣಪದ ನೃತ್ಯ.
ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ Dance: ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟಿನ ಕುರ್ಚಿ, ಮೇಜು, ಮೈಕು, ಪೇಪರ್ ವೇಯ್ಟ್, ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಗಾಳಿಗೆ ತೂರಿ, ಅವು ಚೂರುಚೂರಾದಾಗ ಕತ್ತೆಯಂತೆ ಕಿರುಚಿದ (ಬ್ರೇ ಎಂದರೆ ಕತ್ತೆಯ ಕೂಗಲ್ಲವೆ) ಬ್ರೇ-ಕಿಂಗ್‍ಗಳ ನೃತ್ಯವೇ ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ಡ್ಯಾನ್ಸ್. ಮಂತ್ರಿಗಳ ಮಕ್ಕಳು ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನುಗ್ಗಿದ ಹೊಟೇಲ್‍ಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರಿಗಳು ವಿಧಾನಸೌಧವೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಮನಬಂದಲ್ಲಿ ಆಡುವ ಈ ನೃತ್ಯ ಬಹಳ ಅಧಿಕಾರಜನಪ್ರಿಯ.
ಈ ಎಲ್ಲ ನೃತ್ಯಭಂಗಿಗಳೂ ಮುಂದಿನ ಕೆಲವೇ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಟಿವಿ ಪರದೆಯ ಮೇಲೆ ಮೂಡಿ ಬರಲಿವೆ. ವೀಕ್ಷಿಸಿ, ಆನಂದಿಸಿ.
ವಿ.ಸೂ: ಪಕ್ಕದಲ್ಲೇ vicks ಡಬ್ಬಿ ಇರಲಿ.
ವಿ.ವಿ.ಸೂ.: ಕಷ್ಟವೆನಿಸಿದಾಗ ರಿಮೋಟ್ ಬಳಸುವ ಜಾಣ್ಮೆ ಇರಲಿ.
